คมดาบซากุระ 2 : ประชาธิปไตยหาใช่เรื่องจำนวน โดย ชวินทร์ ลีนะบรรจง และ สุวินัย ภรณวลัย (28 พฤศจิกายน 2555)
ประชาธิปไตยหาใช่เรื่องจำนวน
โดย ชวินทร์ ลีนะบรรจง และ สุวินัย ภรณวลัย
28 พฤศจิกายน 2555
“ทักษิณคิด เพื่อไทยทำ และประชาชนสนับสนุนเลือกโดยเสียงข้างมาก”โดย ชวินทร์ ลีนะบรรจง และ สุวินัย ภรณวลัย
28 พฤศจิกายน 2555
เป็นความต้องการของสังคมหรือไม่?
ประชาธิปไตยไม่ใช่เรื่องของเสียงข้างมากจากการเลือกตั้งแต่เพียงลำพัง หากอยู่ที่สำนึกของความถูกผิดชั่วดีเป็นที่ตั้งขณะที่เคารพเสียงส่วนใหญ่แต่ไม่ละเลยเสียงส่วนน้อยต่างหาก
ดูเหมือนง่ายแต่หลายคนโดยเฉพาะนักการเมืองหาได้เข้าใจไม่ การเอาจำนวนมาเป็นเหตุผลของการกระทำจึงมิใช่หลักการและเหตุผลของประชาธิปไตยแต่อย่างใดไม่
การกระทำของรัฐบาลที่มีต่อการชุมนุมเคลื่อนไหวของ พล.อ.บุญเลิศ (เสธ.อ้าย) เมื่อ 24 พ.ย. ที่ผ่านมาเป็นตัวอย่างของการใช้ “จำนวน” เป็นที่ตั้งของทั้ง 2 ฝ่าย
เพื่อหยุดยั้ง “จำนวน” ของคนที่จะมาเข้าร่วมชุมนุมกับเสธ.อ้าย รัฐบาลจึงใช้วิธีการอย่างสิ้นคิดโดยเริ่มใช้กฎหมายความมั่นคงตั้งแต่ก่อนที่การชุมนุมจะเริ่มขึ้นเสียอีก ผลงานรัฐบาลต่อการชุมนุมจึงเป็นไปอย่างก้าวร้าวและรุนแรงเพียงเพื่อเป้าหมายหยุดยั้ง “จำนวน” มิให้เสธ.อ้ายนำไปใช้ก็เท่านั้นเอง
ในทางกลับกัน การใช้ “จำนวน” ผู้ชุมนุมเป็น “อาวุธ” ของเสธ.อ้ายนั้น ก็กลับกลายเป็นผลในทางลบต่อการชุมนุมเช่นกัน เมื่อเป็นศาสตราวุธก็ย่อมจะมี “คม” ทั้ง 2 ด้านสุดแท้แต่จะใช้ในด้านใด หากผู้ชุมนุมมามากจนล้นจากพระบรมรูปทรงม้าไปถึงผ่านฟ้าชัยชนะก็ย่อมเป็นของเสธ.อ้าย ดังนั้นจึงไม่ใช่เรื่องน่าประหลาดใจอันใดที่ฝ่ายรัฐบาลจะรู้ถึงเงื่อนไขนี้และเริ่มต้นเตะตัดขาแบ่งแยกการชุมนุมออกเป็นส่วนๆ เสียตั้งแต่ยังไม่เริ่มโดยอาศัยสะพานฆัฆวานฯ เป็นจุดแบ่งแยก ปิดกั้นการเข้าร่วมชุมนุมทุกวิถีทาง และใช้ความรุนแรงเพื่อ “เชือดไก่” ให้ผู้ที่ยังไม่ตัดสินใจมาชุมนุมเห็น
รัฐบาลพ่ายแพ้ในทางยุทธศาสตร์ แม้สามารถสกัดกั้นการชุมนุมในครั้งนี้ได้แต่ไม่สามารถแก้ไขหรือทำให้เงื่อนไขการชุมนุมทั้ง 3 ข้อของเสธ.อ้ายหมดไปจากใจคนในสังคมได้แต่อย่างใด เพราะไปยึดเอาว่า อำนาจคือธรรม
การปราบคอมมิวนิสต์ในอดีตหรือการแก้ไขปัญหาชายแดน 3 จังหวัดภาคใต้ในปัจจุบันเป็นตัวอย่างที่ดีของการไม่ตอบโจทย์ เอา “จำนวน” เอา “อำนาจ” เป็นที่ตั้งละเลยไม่รับฟังเสียงส่วนน้อย เงื่อนไขของความขัดแย้งจึงไม่หมดไป ความล้มเหลวจึงเป็นปลายทางที่มองเห็นได้
รัฐบาลนี้กำลังไร้ซึ่งความชอบธรรมทั้งในและนอกสภาฯ อย่างเห็นได้ชัดเจน ไม่ตอบโจทย์หรือแก้ไขความขัดแย้งแต่อย่างใด เอาแต่เสียงข้างมากเป็นเครื่องรองรับว่าฝ่ายตน “ถูก” แต่เพียงฝ่ายเดียว
การอภิปรายไม่ไว้วางใจในสภาฯ ที่ผ่านมา จึงเป็นภาพสะท้อนให้เห็นได้ว่ารัฐบาลไม่ได้แก้ไขความขัดแย้งด้วยการตอบโจทย์ที่ฝ่ายค้านสงสัยแต่อย่างใด นายกฯ และรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้องสามารถตอบข้ออภิปรายของฝ่ายค้านที่เป็นเสียงส่วนน้อยได้มากน้อยเพียงใด จะมีส.ส./รัฐมนตรีใดบ้างที่มีความกล้าหาญเป็น “ลูกผู้ชาย” ลุกขึ้นมารับผิดชอบ? มีแต่จะเกาะติดเก้าอี้อ้างแต่ว่าการไม่โหวตให้หรือลาออกคือการยอมรับผิด ทั้งๆ ที่ความรับผิดชอบมาพร้อมกับอำนาจมิใช่หรือ
ประชาธิปไตยด้วย “จำนวน” เสียงข้างมากได้พิสูจน์มานานแล้วทั้งในเชิงทฤษฎีและข้อพิสูจน์จากประสบการณ์ที่ผ่านมาว่าไม่สามารถหาทางออกให้กับสังคมได้
ประชาชน 3 คนมีทางเลือก 3 พรรค คนที่ 1 แสดงความชอบเลือกพรรค ก ข และ ค ตามลำดับจากมากไปหาน้อย ดังนั้นสำหรับคนที่ 1 จึงชอบ ก มากกว่า ข และ ข มากกว่า ค หากคนที่ 2 แสดงความชอบเลือก ข ค และ ก ในขณะที่คนที่ 3 เลือก ค ก และ ข ดังแสดงในตารางข้างล่างนี้ ไม่ต้องแปลกใจว่าโอกาสได้เสียงข้างมากจะไม่เกิดขึ้นจากการเลือก
หากจะหาความต้องการของสังคมด้วยการรวมเสียงจากการเลือกตั้งมาชี้ขาด แม้ประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งจะมีเพิ่มขึ้นเป็น 30 ล้านคนและเลือกตามอย่างคนที่ 1 ด้วยเสียงข้างมาก เช่น 15 ล้านเสียงขณะที่เสียงข้างน้อย 12 ล้านเสียงเลือกตามอย่างคนที่ 3 แต่การชอบ ก มากกว่า ค ของเสียงข้างมาก 15 ล้านเสียงก็ไม่สามารถบอกได้ว่ามีค่าอยู่เหนือกว่าที่เสียงส่วนน้อย (ที่อาจรวมคนที่ 2 ด้วย) ที่ชอบ ค มากกว่า ก เพราะไม่รู้ว่าที่ชอบ “มาก” กว่านั้น “มาก” กว่าเท่าใด เปรียบเทียบโดย “วัด” ออกมาไม่ได้รู้แต่เพียงว่าชอบอะไรมากกว่าอะไรก็แค่นั้นเอง ชาย 2 คนต่างก็รักเมียตนเองแต่จะบอกได้อย่างไรว่าคนใดรักเมียตนเอง “มากกว่า” หรือ “เท่ากัน” ดังนั้น หากไม่สามารถเปรียบเทียบความ “ชอบ” ระหว่างบุคคลได้ การรวม “จำนวน” คนที่มาเลือกตั้งก็ไม่ได้บอกชี้ถึงความต้องการของสังคมด้วยเสียงข้างมากแต่อย่างใด
หากจะใส่ข้อเท็จจริงอย่างง่ายๆ ลงไปว่าทางเลือก ก คือพรรคเพื่อไทย ที่เสนอนโยบายจำนำข้าวขณะที่ทางเลือก ค คือพรรคประชาธิปัตย์ที่เสนอนโยบายประกันรายได้ชาวนา การจะอ้างชาวนาที่เป็นผู้ที่ได้รับประโยชน์หรือคนส่วนใหญ่ที่มาลงคะแนนให้ก็ไม่สามารถมีข้อสรุปได้ว่าสังคมมีความต้องการตามแบบ ก หรือ ค พูดง่ายๆ ว่า 1 เสียงที่มาเลือก ก ไม่ได้หมายความว่าจะมีค่า “มาก” กว่า 1 เสียงของคนที่เลือก ค แต่อย่างใด
“จำนวน” ที่เลือก ก ที่มี “มาก” กว่าจึงไม่ใช่ข้อสรุปสุดท้ายในการอ้างว่าเป็นความต้องการของสังคมตาม “จำนวน” คนที่เลือกแต่อย่างใด
ประชาธิปไตยด้วยการออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้งเพื่อเข้าสู่อำนาจรัฐจึงมีข้อบกพร่องเรื่องการหาความต้องการของสังคม ว่าคืออะไร การอ้าง “จำนวน” ด้วยเสียงส่วนใหญ่จากการเลือกตั้งทำให้ตนเองมีอำนาจทำอย่างโน้นทำอย่างนี้ได้จึงเป็น “เผด็จการ” เสียมากกว่า
นิยามของ “เผด็จการ” ในที่นี้จึงเป็นการเอาความชอบของตนเองให้อยู่เหนือความชอบของคนอื่นๆ นั่นเอง จะเป็นโดยเสียงข้างมากจากการเลือกตั้งหรือการอำนาจปฏิวัติรัฐประหารก็ไม่แตกต่างกันแต่อย่างใด “ทักษิณคิด เพื่อไทยทำ และประชาชนสนับสนุนเลือกโดยเสียงข้างมาก” จึงเข้าข่ายเป็น “เผด็จการ” ตามนิยาม ซึ่งข้อบกพร่องก็คือการตัดสินใจของ “เผด็จการ” มักไม่คงเส้นคงวามีหลายมาตรฐานอยู่เสมอ
ในระบอบประชาธิปไตย การใช้เสียงส่วนใหญ่เป็นความชอบธรรมในการดำเนินนโยบายจึงต้องทำโดยความระมัดระวังฟังเสียงส่วนน้อยท้วงติง เพราะความต้องการของสังคมไม่สามารถวัดที่เสียงส่วนน้อยหรือเสียงส่วนใหญ่ ดังนั้นเสียงส่วนใหญ่จะมาอ้างเป็นความต้องการของสังคมก็หาได้ไม่
การปิดกั้นไม่รับฟังหรือละเลยต่อเสียงส่วนน้อยดังเช่นกรณีการชุมนุมเมื่อ 24 พ.ย. ที่ผ่านมา หรือการยกมือไว้วางใจทั้งที่นายกฯ หรือรัฐมนตรีหลีกเลี่ยงไม่สามารถตอบข้ออภิปรายซักถามของฝ่ายค้านในสภาฯ จึงเป็นการใช้เสียงส่วนใหญ่ในทางที่ไม่เป็นประชาธิปไตยแต่อย่างใด กลายเป็นเผด็จการที่เอาความชอบของตนเองให้อยู่เหนือคนอื่นๆ
เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง
Powered by
MakeWebEasy.com